Wet toekomst pensioenen aangenomen

Op dinsdag 30 mei jl. heeft de Eerste Kamer ingestemd met de Wet toekomst pensioenen. Dit betekent dat vanaf 1 juli a.s. de pensioenopbouw in Nederland drastisch wijzigt. Er geldt wel een overgangsperiode tot 1 januari 2028. Bestaande pensioenregelingen moeten vóór 2028 voldoen aan het nieuwe systeem.

Het nieuwe systeem binnen de wet toekomst pensioenen gaat uit van pensioenopbouw op basis van een zogenoemde premieregeling. De hoogte van de ingelegde premie staat vast, welk pensioen er straks uit komt niet. Dit is afhankelijk van onder meer het gerealiseerde rendement en de rentestand.


De hoogte van de premie is straks een gelijkblijvend percentage van de pensioengrondslag van de werknemers. Zowel voor jonge als oude werknemers gaat eenzelfde premiepercentage gelden (maximaal 30%). Veel bestaande premieregelingen gaan nog uit van stijgende premies, die oplopen naarmate de werknemers ouder worden (staffel). Op basis van overgangsrecht blijft dit mogelijk voor bestaande werknemers, ook na 2027. Voor nieuwe werknemers vanaf uiterlijk 2028 geldt de leeftijdsonafhankelijke premie.


Dit betekent het einde van de middelloon- en eindloonregeling. Het is de bedoeling dat pensioenfondsen de al opgebouwde pensioenaanspraken gaan overzetten naar het nieuwe systeem (invaren). Ook mensen die al pensioen ontvangen zullen dan overgaan naar het nieuwe systeem. Hun ingegane pensioen zal jaarlijks gaan schommelen. Het is denkbaar dat pensioenfondsen in de komende jaren (de transitieperiode) toch ervoor gaan kiezen om voor gepensioneerden een uitzondering te maken. In dat geval blijven zij recht houden op vaste uitkeringen.

Het nabestaandenpensioen gaat ook wijzigen. Nu is de hoogte van het nabestaandenpensioen vaak nog afhankelijk van diensttijd. Een wisseling van baan heeft direct gevolgen voor het nabestaandenpensioen en kan leiden tot schrijnende situaties. Straks is het nabestaandenpensioen een bepaald percentage van het loon (maximaal 50%), onafhankelijk van diensttijd.

Nu is het nog zo dat werknemers vanaf 21 jaar verplicht deelnemen aan de pensioenregeling. Vanaf 1 januari 2024 is dat 18 jaar. Dus meer werknemers gaan pensioen opbouwen. Op dit onderdeel zullen veel bestaande pensioenregelingen aanpassing behoeven, vóór 2024.

Veel werkgevers die niet verplicht zijn aangesloten bij een pensioenfonds hebben hun pensioenregeling ondergebracht bij een verzekeraar (of premiepensioeninstelling). En veel van deze werkgevers hebben al een premieregeling. Voor hen verandert er niet zo veel. Een uitzondering zijn de werkgevers met een premiestaffel (oplopende premiepercentages). Zij moeten kiezen wat ze willen: of voor iedereen vanaf uiterlijk 1 januari 2028 een gelijkblijvend premiepercentage, of voor de zittende werknemers blijven uitgaan van een premiestaffel en voor nieuwe werknemers een gelijkblijvend premiepercentage. In het eerste geval verwachten de zittende werknemers een compensatie omdat ze toekomstige premiestijgingen mislopen.

Met het idee van een arbeidsvormneutraal pensioenkader is vanaf 1 januari jl. (dus met terugwerkende kracht) de ruimte om lijfrentepremies in aftrek te brengen enorm verruimd. De ruimte is min of meer gelijk getrokken met de pensioenruimte. Waar voorheen een jaarruimte gold van 13,3% van de premiegrondslag, is dat nu 30%. En de reserveringsruimte (inhaal over het verleden) is fors opgetrokken naar €38.000 (voorheen zo’n €8.000).


Dus ondernemers die voor hun fiscaal gesteunde pensioenopbouw afhankelijk zijn van het lijfrenteregime kunnen vanaf 2023 veel meer premies inleggen. Dit is zeker interessant.

Vrijwel alle werkgevers met een pensioenregeling moeten in actie komen. Het is goed om dit in een breder perspectief te plaatsen dan alleen de pensioenregeling. Denk aan beleid dat oudere werknemers parttime kunnen doorwerken met volledige pensioenopbouw. Of parttime doorwerken combineren met parttime pensioen laten ingaan. En aan beleid dat werknemers een persoonlijk keuze budget kunnen gebruiken voor bijvoorbeeld inkoop extra vakantie-uren of extra pensioenopbouw.


Graag helpen wij werkgevers in de overgangsfase met het wijzigen van de pensioenregeling. En ondernemers met het mogelijk maken van extra opbouw in lijfrentes.